Teatr ITP: pasja i emocje w świecie musicalu
Historia inicjatywy, która zmieniła sztukę sceniczną.
Adam Rączka
10/28/2024


Wspaniałe dziedzictwo musicalu jako formy teatralnej jest niezaprzeczalnym źródłem rozrywki i emocji, łącząc ze sobą muzykę, piosenki, dialogi i taniec w jedno fascynujące widowisko. Od tragicznych dramatów po komiczne satyry, musical stanowi niezwykle wszechstronny gatunek, prezentujący różnorodne aspekty ludzkiego doświadczenia. Na przestrzeni lat sceny teatralne na całym świecie były świadkami narodzin wielu znanych i widowiskowych spektakli, które zdobyły uznanie publiczności i krytyków. Produkcje takie jak "Les Misérables", "Tick Tick Boom" czy "Jesus Christ Superstar" pozostają nie tylko ikonami teatralnego świata, ale także inspiracją dla wielu twórców.
Warto jednak zauważyć, że magia musicalu nie ogranicza się wyłącznie do scen największych teatrów, gdzie na afiszu pojawiają się światowej sławy gwiazdy. Istnieją również teatry amatorskie, których działalność jest nacechowana autentycznym zamiłowaniem do sztuki scenicznej i szczerą radością płynącą z kontaktu z widownią. To właśnie tam, z dala od świateł reflektorów, rodzą się własne, niezwykłe spektakle, zdolne rywalizować z największymi musicalami. Nierzadko obsada wykonawcza tych produkcji dorównuje umiejętnościami gry aktorskiej, wokalnymi czy tanecznymi niejednemu profesjonaliście. Przykładem tego nieustającego entuzjazmu i pasji do sztuki jest spektakl "Józef", wystawiany przez lubelski teatr studencki ITP. Ta niezwykła produkcja prezentuje doskonale napisaną historię biblijnego Józefa, syna Jakuba, ukazując ją poprzez pryzmat młodych studentów, których brak wyższego wykształcenia teatralnego czy muzycznego jest zrekompensowany niezwykłą pasją do sztuki. To arcydzieło nie tylko błyszczy wirtuozerią wykonawczą, ale także przypomina nam, że prawdziwa sztuka teatralna tkwi w sercu artysty, niezależnie od stopnia profesjonalizmu. Przez to pryzmatyczne spojrzenie na teatr amatorski, chcemy zgłębić tę fascynującą dziedzinę, odkrywając nieznane dotąd perły artystycznego świata.
"Józef" to widowisko teatralne, które w zabawny sposób reinterpretuje biblijną opowieść o Józefie, synu Jakuba. Spektakl, pełen humorystycznych tonów, wyrafinowanych piosenek i oryginalnych postaci, zdolny jest jednocześnie poruszyć głęboko emocjonalne i tragiczne elementy historii. Na scenie pojawia się Przemysław Hałas w roli Józefa, który prezentuje się jako oczko w głowie starego patriarchy, Jakuba, granego przez Rafała Dąbka. Jego żoną jest Ewa Jagiełło w roli Raheli, a historia rozpoczyna się od monologu Józefa, opowiadającego o swoim wyjątkowym miejscu w rodzinie i zazdrości, jaką budzi wśród rodzeństwa.
Józef: Starszym synem Jakuba i Raheli, jednym ze wspomnianych żon, w ogólnym rozrachunku jedenastym dzieckiem płci męskiej w rodzinie, byłem ja, Józef, oczko w głowie starego patriarchy, przyczyna wszelkiej zazdrości wśród rodzeństwa (...).
Zdrada ze strony braci (w których wcielili się Damian Dąbek, Tomasz Matysek i Dominik Borek) wprowadza element dramatu, gdy Józef zostaje sprzedany objazdowym kupcom. Kulminacyjny moment następuje, gdy rodzeństwo przekazuje fałszywą informację o śmierci ukochanego brata, co ukazuje się w poruszającej piosence "Pożegnanie Józefa", śpiewanej z głębokim smutkiem przez Jakuba i Rachelę.
Przeniesienie Józefa do Egiptu otwiera nowy rozdział spektaklu, gdzie Olga Sidor w roli Zawszestyłusza oraz Marcin Strug jako wielki budowniczy Egiptu Piramidar (z obsesją na punkcie liczby trzy) wprowadzają dodatkowy kolorystyczny wymiar. Incydent w pałacu architekta prowadzi do dramatycznego zwrotu akcji, gdy Piramidar wtrąca Józefa do więzienia za rzekomą zdradę z jego żoną.
Piramidar: Dosyć! Mam tego wszystkiego dosyć. Ty niewolniku idziesz ze mną. Zgnijesz w więzieniu (...).
W więzieniu Józef przechodzi załamanie emocjonalne spowodowane porzuceniem przez rodzinę i brakiem starań o odszukanie go, co doskonale oddaje utwór "Pieśń Więzienna". Przemysław Hałas z wdziękiem balansuje między śmiechem a smutkiem, ukazując wewnętrzne rozterki bohatera. Uwolnienie Józefa z więzienia następuje dzięki nadwornemu krawcowi i doradcy Wszystkorobusa (w tej roli Kaja Peć), z rozkazu władcy Egiptu Piramidara (Karolina Matyka). Ich humorystyczne kreacje przynoszą oddech świeżości, a jednocześnie wprowadzają element zwrotu akcji, gdy Józef ujawnia swój talent do interpretacji snów. Główna postać odczytuje ze snu władcy nadchodzący głód w królestwie, lecz proponuje pomoc w przygotowaniu się na klęskę w zamian za funkcję doradcy. W kolejnych latach Józefa odwiedzają bracia, a sytuacja staje się dramatyczna, gdy główny bohater odmawia pomocy i wrzuca do niewoli najmłodszego – obecnie – członka rodziny. Ostatecznia prawda wychodzi na jaw przed ojcem, czyniąc zakończenie spektaklu, podkreślone piosenką "Nieznane drogi Pana", momentem pełnym emocji.
Mimo humorystycznego tonu i niekonwencjonalnych elementów, "Józef" pozostawia widza w napięciu, angażując go zarówno poprzez komedię, jak i głęboką refleksję nad losem głównej postaci. Dzięki starannie skonstruowanej narracji i oryginalnej interpretacji, spektakl stanowi unikalne doświadczenie teatralne, w którym humor i tragedia harmonijnie współistnieją, tworząc niezapomnianą podróż przez historię Józefa.


Historia Teatru ITP to fascynująca opowieść o zespole teatralnym, który narodził się w 2001 roku z pasji, zaangażowania i inicjatywy ks. Mariusza Lacha, salezjanina. Ksiądz, będący studentem filologii polskiej, postanowił stworzyć teatralną grupę, do której zaprosił studentów zainteresowanych sztuką sceniczną. Razem rozpoczęli pracę warsztatową, kładąc fundamenty pod to, co miało stać się „Teatrem ITP”. Początki grupy sięgają więc roku 2001, a jej debiutancki występ miał miejsce podczas corocznych KULturaliów 25 kwietnia tegoż roku. Zespół, nazywany wówczas "teatrem polonistów", zaimponował publiczności przedstawieniem „Perły” – parafrazy biblijnej przypowieści, opowiedzianej językiem teatru ruchu. Spektakl ten powstał w ramach „Teatralnej Szkoły Ewangelizacji SARUEL” w 1997 roku i został rozszerzony na potrzeby grupy KUL, stając się pierwszym autorskim przedstawieniem Teatru ITP.
Mimo że inicjatywa zrodziła się wśród studentów polonistyki KUL, do zespołu dołączają również studenci innych kierunków, takich jak pedagogika, psychologia, prawo, filozofia i wiele innych. Ciekawostką jest fakt, że wszyscy członkowie zespołu są studentami, a absolwenci, pragnąc związać swoją przyszłość ze sceną, są zachęcani do rozwijania swoich talentów w innych, często profesjonalnych grupach teatralnych. Formy artystyczne dominujące w repertuarze Teatru ITP to wszelkie aktywności sceniczne związane z muzyką. Z tego powodu zespół prezentuje niemal co roku autorskie musicale i spektakle muzyczne, w których śpiew odgrywa kluczową rolę. Oprócz tego, w repertuarze znajdują się również spektakle teatru ruchu, a także różnorodne koncerty, z programem zebranym zarówno z utworów pochodzących z wystawionych już sztuk, jak i opracowanym od podstaw.
Scenariusze Teatru czerpią inspirację zarówno z Biblii, gdzie różne fragmenty i tematy stają się kanwą do autorskich scenariuszy, jak i z dzieł literatury polskiej i światowej. Przy wykorzystaniu motywów biblijnych, takich jak historie z Księgi Rodzaju, opowiedziane zostały autorskie przedstawienia, między innymi na temat Abrahama, Józefa czy króla Dawida. Z drugiej strony, spektakle teatru oparte są na wybitnych dziełach literatury, takich jak „Don Kichote”, „Peer Gynt”, „Faust” czy „Ifigenia”. W 2003 roku Teatr ITP otworzył scenę edukacyjną, prezentującą klasyczne dramaty, aby przybliżyć ich treści widzom. Grupa ta angażuje się również w różne wydarzenia, takie jak Lubelski Festiwal Nauki, Dni Otwarte Uniwersytetu czy KULturalia. Zespół jest również aktywny poza granicami Lublina, prezentując swoje spektakle w wielu polskich miastach, a także w Berlinie i Oslo. Współpracuje przy różnego rodzaju wydarzeniach, takich jak Światowe Dni Młodzieży, gdzie pod kierunkiem Marcina Wąsowskiego zrealizowano wielkie widowisko pt. „Arena Młodych” w 2016 roku.
Podsumowując, wspaniałe dziedzictwo musicalu jako formy teatralnej jest źródłem niezapomnianych emocji, łącząc muzykę, piosenki, dialogi i taniec w fascynujące widowisko. Od tragicznych dramatów po komiczne satyry, musical prezentuje bogactwo ludzkiego doświadczenia. Teatr ITP jest tego dobrym przykładem, tworząc unikalne doświadczenia artystyczne i inspirując innych do zaangażowania w świat sztuki.
Więcej informacji o działalności Teatru można znaleźć na jego stronie internetowej: https://itp.kul.lublin.pl/
Fotografie z premiery spektaklu "Józef": Grzegorz Winnicki

