Festiwal, który zjednoczył Europę muzyką?

ARTYKUŁ

Milena Biela, Katarzyna Wdowiak, Wioleta Kupis

10/29/2024

Festiwal Piosenki Eurowizji, znany również jako Eurovision Song Contest, to jedno z najbardziej prestiżowych wydarzeń muzycznych na świecie. Jego historia sięga 1956 roku, kiedy to zainicjowany został przez Europejską Unię Nadawców (EBU), odbył się w Lugano (Szwajcaria) w Teatro Kursaal z udziałem siedmiu krajów. Sala, będąca częścią większego kompleksu kasyna, była odpowiednia do organizacji tego typu wydarzenia, chociaż daleko jej było do dzisiejszych wielkich aren. Mimo że był to program radiowy, niektóre kamery nagrywały konkurs dla odbiorców, którzy posiadali już telewizory. Prowadzącym był szwajcarski prezenter radiowy i telewizyjny Lohengrin Fillipelo. Każdy z siedmiu krajów uczestniczących, przesłał dwa zgłoszenia, następnie prezentował swój utwór zgodnie ze wcześniej ustaloną kolejnością. Piosenki trwały od 2 do 3 minut, co pozwoliło na zaprezentowanie wszystkich 14 utworów podczas jednej wieczornej gali, trwającej 1 godzinę i 40 minut. Głosowanie było tajne, a szczegółowe wyniki nie zostały nigdy ujawnione. Każdy kraj miał dwóch jurorów, którzy oddawali swoje głosy. Zwyciężczynią została Lys Assia z kraju będącego gospodarzem muzycznego wydarzenia, z piosenką ,,Refrain”.

Pomysłodawca Eurowizji, Marcel Bezencon, zainspirował się festiwalem Sanremo we Włoszech. Celem konkursu było promowanie współpracy międzynarodowej i jedności poprzez wspólną platformę muzyczną, co było szczególnie ważne po II wojnie światowej. Konkurs zaczął zdobywać popularność w latach 60 i 70. Wprowadzony został system głosowania publicznego oraz transmisja na żywo, co pozwoliło na większe zaangażowanie odbiorców. Liczba krajów uczestniczących stopniowo rosła, a poziom produkcji i jakości muzycznej znacząco się poprawił. Lata 80. to okres, w którym Eurowizja stała się prawdziwym fenomenem popkultury. W 1974 roku zespół ABBA wygrał konkurs z piosenką ,,Waterloo”, dzięki czemu otworzyły się przed nimi drzwi do kariery.

Stopniowo konkurs Eurowizji stał się nie tylko przeglądem talentów muzycznych, ale także platformą do prezentacji innowacyjnych występów scenicznych. W latach 2000. rosła liczba uczestników, co skutkowało przymusowym wprowadzeniem półfinałów w 2004 roku. Konkurs zyskiwał popularność poza Europą, a transmisje dotarły do krajów takich jak Australia, która od 2015 roku regularnie uczestniczy w wydarzeniu. W ostatniej dekadzie Eurowizja stała się platformą wyrażającą różnorodność kulturową oraz społeczną, promując wartości takie jak inkluzywność i tolerancja. Przesłaniem akceptacji i równości było zwycięstwo Conchity Wurst z Austrii w 2014 roku. Eurowizja od zawsze odzwierciedlała napięcie polityczne i społeczne w Europie. Takim przykładem może być kontrowersyjna wygrana Jamali (Ukraina) z piosenką ,,1944” w 2016 roku, która nawiązywała do trudnej historii Tatarów Krymskich. Konkurs często był platformą do wyrażania politycznych stanowisk, co niejednokrotnie prowadziło do dyskusji i sporów. Konkurs odbywa się w kraju zwycięzcy poprzedniej edycji, co podkreśla jego międzynarodowy charakter. Rekordzistą w liczbie zwycięstw niezaprzeczalnie jest Irlandia, która na swoim koncie posiada siedem wygranych.

Eurowizja 2024 przyniosła szeroką gamę stylów muzycznych, od popu, przez ballady aż po rock i folk. Wielu wykonawców zaprezentowało wysoki poziom wokalny i instrumentalny, szczególnie wyróżniali się ci, którzy postawili na autentyczność i emocjonalizm. Organizatorem 68. Konkursu Piosenki Eurowizji była Szwecja, za sprawą ubiegłorocznego zwycięstwa Loreen z utworem Tattoo. Wydarzenie odbyło się w Malmö Arena, gdzie miało ono już miejsce w 2013 r. również po wygranej Loreen. Półfinały konkursu wyemitowane zostały 7 i 9 maja, a Wielki Finał odbył się 11 maja. W konkursie wzięło udział 37 państw. Ponownie zabrakło m.in. Bułgarii, Macedonii Północnej i Słowacji. Polskie preselekcje wewnętrzne wygrała Luna z piosenką The Tower. Niestety artystce nie udało się awansować do finału. Zwycięzcą 68. Konkursu Piosenki Eurowizji z mistrzowskim dorobkiem 591 i przewagą 44 punktów został Nemo Mettler (Szwajcaria) z piosenką The Code. Triumf artysty w Malmö jest jak do tej pory trzecim zwycięstwem Szwajcarii w Konkursie Eurowizji, po zwycięstwie Lys Assia w 1956 r. i Céline Dion w 1988 r.

Festiwal Piosenki Eurowizji początkowo miał na celu promowanie jedności i współpracy między krajami poprzez muzykę, jednak obecnie stał się wydarzeniem o politycznym charakterze. Wiele utworów wykonywanych podczas konkursu jest postrzeganych jako nośniki politycznych i społecznych przekazów, a głosowanie często odzwierciedla sojusze i napięcia między krajami. Znaczna część piosenek prezentowanych na Eurowizji jest krytykowana za brak głębszego przekazu muzycznego, ponieważ często forma dominuje nad treścią, a kompozycję są bardziej skoncentrowane na widowiskowych występach scenicznych, niż na artystycznej wartości muzycznej. W efekcie konkurs staje się platformą bardziej dla politycznych manifestacji i efektownych “show”, niż dla autentycznych emocjonalnych doświadczeń muzycznych.

Więcej informacji:

Źródło grafiki: